Het marktplein van Lede

Sint-Martinuskerk
De Sint-Martinuskerk, gelegen in het hart van Lede, is sinds 1960 een beschermd monument. Deze kerk is nauw verbonden met de rijke geschiedenis van de miraculeuze piëta, een Mariabeeld uit de 15e eeuw dat afkomstig is uit Duitsland en sinds 1414 in Lede wordt vereerd. Dankzij deze verering is het interieur van de kerk bijzonder indrukwekkend en rijk aan details.

Tussen 1776 en 1779 werden de zijbeuken en de sacristie vernieuwd volgens een ontwerp van de Gentse architect Jan-Baptist Simoens. Later, in 1872-1873, werd de kerk voorzien van een nieuwe gevel, ontworpen door architect Serrure uit Sint-Niklaas. In 1896 kreeg de zijgevel een nieuwe look door de hand van Leedse architect Présiaux.

Gemeentehuis
Het gemeentehuis van Lede is een statig neogotisch gebouw, ontworpen in 1895 door de architect Edward Bouwens uit Dendermonde. In de jaren 1951-1952 werd het pand uitgebreid om extra ruimte te bieden.

Door de jaren heen heeft het gebouw verschillende functies vervuld. Het huisvestte onder meer de muziekschool, de brandweer, het Rode Kruis en de bibliotheek van het Davidsfonds. Tegenwoordig zijn de meeste gemeentelijke diensten hier gevestigd, terwijl de dienst Burgerzaken en de sociale dienst in 2022 verhuisden naar het Burgerhuis. Sinds 2010 is een deel van het gemeentehuis beschermd als monument.

Oorlogsmonument
Het oorlogsmonument op de markt van Lede werd in 1921 onthuld ter ere van de soldaten die het leven lieten of stierven in gevangenschap tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het beeldhouwwerk is van de hand van Alois De Beule, met een onderbouw ontworpen door de Leedse architect Théophiel Présiaux. In 1940 werd een deel van het monument, een leeuw die een Duitse adelaar vertrapt, verwijderd door de Duitse bezetters.

Bij de heraanleg van de markt werd het originele monument vervangen door een replica, die de herinnering aan deze donkere periode levend houdt.

Kerkschatten op straat - Erfgoed Denderland
In 2016 zette Erfgoedcel Denderland, samen met enthousiaste vrijwilligers, een project op om religieus erfgoed op een bijzondere manier te belichten. Het resultaat is een kunstwerk op de markt, vervaardigd uit cortenstaal, dat verwijst naar het mirakelschilderij uit de Sint-Martinuskerk.

Het kunstwerk bestaat uit vier panelen die elementen uit het schilderij uit elkaar trekken en driedimensionaal tot leven brengen. Deze creatie vertelt het verhaal van het Mirakelbeeld en is een moderne interpretatie van een eeuwenoude legende.

Dit project kwam tot stand door een samenwerking tussen de kerkfabriek Sint-Martinus, Erfgoedcel Denderland en de cultuurdienst van Lede.